Tuy nhiên, việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát của chi bộ vẫn còn những hạn chế đó là: Chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát chưa cao, có nơi còn hình thức; có chi bộ chưa xây dựng được kế hoạch công tác kiểm tra, giám sát hàng năm, nội dung kiểm tra còn chung chung; có đảng viên được kiểm tra khi làm báo cáo tự kiểm tra đã chép lại 04 nhiệm vụ của đảng viên được quy định tại Điều 2, Điều lệ Đảng và đọc trước chi bộ, tự nhận là đảng viên chấp hành tốt Điều lệ, chi bộ nhất trí và giơ tay biểu quyết…

Nguyên nhân của những hạn chế trên, trước hết là chưa có quy trình của chi bộ về kiểm tra, giám sát đối với đảng viên. Bên cạnh đó, việc nhận thức của một số cấp ủy chi bộ và đồng chí Bí thư chi bộ về công tác kiểm tra, giám sát chưa đúng mức. Nhiều chi bộ khu dân cư có số lượng đảng viên đông nhưng đề ra chỉ tiêu kiểm tra nhiều, dẫn đến chất lượng một số cuộc kiểm tra không cao. Mặt khác, chưa có tiêu chí cụ thể làm căn cứ để chi bộ kết luận chấp hành tốt hay chưa tốt đối với đảng viên được kiểm tra. Việc phân công nhiệm vụ cho đảng viên có nơi chưa cụ thể, rõ ràng; phần lớn các chi bộ còn nhầm lẫn giữa kiểm tra chấp hành với giám sát chuyên đề nên không thực hiện nhiệm vụ giám sát chuyên đề đối với đảng viên; tính đấu tranh tự phê bình và phê bình của một số chi bộ còn hạn chế, còn biểu hiện nể nang, né tránh, ngại va chạm hoặc “dĩ hòa vi quý”.
 
Để thực hiện đồng bộ, đảm bảo quy trình, nguyên tắc, thủ tục quy định và công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ mang lại hiệu quả, làm tốt công tác quản lý, giáo dục đảng viên, ngăn ngừa vi phạm ngay từ chi bộ, ngày 10 tháng 8 năm 2023 Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai đã ban hành Quyết định số 998-QĐ/TU về quy trình kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng, giải quyết tố cáo của chi bộ (gọi tắt là Quyết định 998), quyết định ban hành 05 quy trình kiểm tra, giám sát của chi bộ gồm: quy trình kiểm tra đảng viên chấp hành; quy trình giám sát chuyên đề đối với đảng viên; quy trình kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với đảng viên; quy trình giải quyết tố cáo đối với đảng viên; quy trình xem xét, thi hành kỷ luật đảng viên.

Sau khi Quyết định 998 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy được quán triệt, triển khai đến tất cả các loại hình chi bộ để thực hiện. Qua nắm bắt tình hình thông tin phản hồi từ cơ sở, một số ý kiến cho rằng quy trình nhiều bước khó thực hiện, nhất là các chi bộ khu dân cư, số lượng đảng viên đông và nhiều đảng viên lớn tuổi. Việc thành lập Tổ kiểm tra, giám sát bao nhiêu thành viên, phân công đảng viên làm Tổ trưởng có được không? một quyết định thành lập 01 tổ kiểm tra nhiều đảng viên được không? việc xây dựng đề cương, lịch làm việc, viết báo cáo kết quả thẩm tra, xác minh như thế nào? đối với chi bộ ít đảng viên, không có cấp ủy, không có Phó Bí thư chi bộ thì có phải tổ chức hội nghị (Tổ kiểm tra, giám sát và đối tượng kiểm tra, giám sát) để thông qua dự thảo báo cáo kết quả kiểm tra không hay tổ chức hội nghị chi bộ xem xét luôn; việc ban hành nghị quyết có nôi dung kết luận kiểm tra, giám sát như thế nào…

Sau khi tiếp nhận các ý kiến phản ánh của cơ sở từ Hội nghị giao ban, trực báo, Ủy ban Kiểm tra Thành ủy đã giải thích, hướng dẫn việc thực hiện, xác định đây là lần đầu tổ chức đảng có thẩm quyền quyết định ban hành các quy trình kiểm tra, giám sát, giải quyết tố cáo, xem xét thi hành kỷ luật của chi bộ đối với đảng viên. Bước đầu thực hiện chắc chắn không tránh khỏi những khó khăn, vướng mắc trong thực tế. Song, để đảm bảo nguyên tắc, thủ tục và nhất là nhằm đưa công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ mang lại hiệu quả, tránh hình thức, đề nghị các chi bộ tổ chức thực hiện nghiêm túc các quy trình kiểm tra, giám sát của chi bộ mà Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành kèm theo Quyết định 998. Nhiệm vụ và nội dung kiểm tra, giám sát của chi bộ đối với đảng viên đã được quy định tại Điều 7, Quy định số 22-QĐ/TW, ngày 28/7/2021 của BCH Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng, cụ thể Điều 7 quy định như sau: “1-Xây dựng kế hoạch và tiến hành kiểm tra, giám sát đảng viên trong chi bộ thực hiện nhiệm vụ đảng viên. Tập trung kiểm tra việc thực hiện nghị quyết của Chi bộ, nhiệm vụ do chi bộ phân công và quy định về trách nhiệm nêu gương, về những điều không được làm. 2- Giải quyết tố cáo và kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với đảng viên trong chi bộ về thực hiện nhiệm vụ chi bộ giao; về phẩm chất, đạo đức, lối sống; về thực hiện nhiệm vụ đảng viên (trừ nhiệm vụ cấp trên giao)”.

Tại Hướng dẫn số 02-HD/TW, ngày 09/12/2021 của Ban Bí thư, hướng dẫn thực hiện một số nội dung Quy định số 22. Trong đó, hướng dẫn công tác kiểm tra, giám sát của Chi bộ tại Điều 7, Quy định số 22-QĐ/TW, gồm các nội dung như sau: “1- Các chi bộ phải thường xuyên tự kiểm tra; xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát (xác định cụ thể về nội dung, đối tượng, mốc thời gian, thời gian tiến hành, phương pháp tiến hành, phân công thành viên tổ kiểm tra, giám sát) và tiến hành kiểm tra chấp hành, kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, giám sát chuyên đề đối với đảng viên trong việc thực hiện nhiệm vụ đảng viên, thực hiện chức trách, nhiệm vụ chuyên môn được giao; thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của Đảng. 2- Chi bộ chủ yếu giám sát thường xuyên đối với đảng viên nơi công tác, sinh hoạt và nơi cư trú; chi bộ có chi ủy, chi bộ có trên 30 đảng viên và đảng viên hoạt động phân tán hoặc có nhiều tổ đảng trực thuộc thì thực hiện giám sát theo chuyên đề. 3- Nếu phát hiện đảng viên là cấp ủy viên các cấp sinh hoạt tại chi bộ (từ cấp ủy viên cơ sở trở lên) và cán bộ thuộc diện cấp ủy cấp trên quản lý vi phạm trong thực hiện nhiệm vụ cấp trên giao thì chi bộ báo cáo tổ chức đảng cấp trên trực tiếp để xem xét, kiểm tra hoặc đề nghị tổ chức đảng có thẩm quyền xem xét, quyết định”.

Về chỉ tiêu số lượng kiểm tra, giám sát đảng viên do chi bộ xem xét, quyết định trên cơ sở chỉ tiêu nghị quyết Đại hội chi bộ đã xác định. Sau thời gian tổ chức thực hiện Quyết định 998 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, các chi bộ, các cấp ủy, tổ chức đảng cấp trên sẽ tổ chức sơ kết, đánh giá việc thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc đề nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy (qua Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy) nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình hình thực tế.

Xác định công tác kiểm tra, giám sát của chi bộ có vị trí, vai trò quan trọng trong công tác xây dựng Đảng, là một trong những chức năng lãnh đạo của Chi bộ, giúp đưa các chủ trương, nghị quyết của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước vào thực tiễn cuộc sống. Đồng thời, là một trong những giải pháp hữu hiệu của chi bộ trong công tác quản lý, giáo dục, rèn luyện đảng viên; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh.
 

Lê Doãn Chiến - Thành ủy viên
                                 Phó Chủ nhiệm Thường trực UBKT Thành ủy