Những năm qua, để nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về lĩnh vực đất đai, thành phố Pleiku đã có nhiều giải pháp thực hiện. Trong đó, thành phố đã chú trọng tới công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về đất đai đến cán bộ, chính quyền và người dân trên địa bàn thành phố Pleiku. UBND thành phố, Hội đồng tuyên truyền phổ biến pháp luật thành phố, các cơ quan chuyên môn của thành phố đã tổ chức các hội nghị, các lớp tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ cho các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân và UBND các xã, phường trên địa bàn thành phố về Luật đất đai 2013 và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến đất đai, trong đó tập trung vào các chuyên đề quan trọng: lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; giải quyết tranh chấp đất đai; kiểm kê, thống kê đất đai, lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất … Thực hiện các văn bản chỉ đạo của Trung ương, tỉnh; UBND thành phố đã ban hành Kế hoạch số: 300/KH-UBND, ngày 07 tháng 02 năm 2023 về tổ chức lấy ý kiến Nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) trên địa bàn thành phố.
 

UBND xã Biển Hồ tổ chức lấy ý kiến Nhân dân đố với dự thảo Luật đất đai.

Các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thành phố đã tổ chức 136 hội nghị lấy ý kiến; 204 buổi tọa đàm; đã nhận được 391 lượt ý kiến góp ý của tổ chức, cá nhân. UBND thành phố đã tổng hợp kết quả đóng góp ý kiến của Nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) gửi các cơ quan có thẩm quyền xem xét. Nhiều nội dung góp ý của thành phố Pleiku đã được cơ quan có thẩm quyền tiếp thu đưa vào Luật Đất đai năm 2024.

Công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất trên địa bàn thành phố Pleiku đã được quan tâm, chú trọng. Việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được thực hiện một cách khoa học, chặt chẽ, đảm bảo quy định của pháp luật. Trên cơ sở nghiên cứu các tài liệu về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, tài nguyên đất đai của thành phố, tổng hợp quy hoạch của các ngành để xây dựng thành Quy hoạch sử dụng đất thành phố Pleiku đến năm 20230, được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Hàng năm, thành phố đều xây dựng kế hoạch sử dụng đất phục vụ cho công tác quản lý Nhà nước về đất đai. Hồ sơ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được tổ chức thông báo, công bố công khai tại Trụ sở HĐND&UBND thành phố Pleiku, các xã phường và trên Cổng thông tin điện tử thành phố (địa chỉ: http://pleiku.gialai.gov.vn) tạo điều kiện để tổ chức, Nhân dân nắm bắt các thông tin cần thiết.

Việc thực hiện giao đất, cho thuê đất trên địa bàn thành phố thực hiện đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, khai thác hiệu quả nguồn lực đất đai cho phát triển kinh tế - xã hội. Thực hiện Điều 35, Điều 52 Luật Đất đai năm 2013, trong đó căn cứ để giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất là: “Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt”. Từ năm 2019 đến nay, UBND thành phố đã tiến hành giao đất ở cho các hộ gia đình, cá nhân thông qua hình thức đấu giá hoặc không đấu giá và giao đất tái định cư trên tổng cộng là 151 lô đất, thu ngân sách 168,347 tỷ đồng. Đã tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất để cho thuê đất cho 07 tổ chức, 02 cá nhân thuê đất sản xuất kinh doanh với tổng diện tích 2,9124 ha tại Cụm công nghiệp Diên Phú. Thực hiện chuyển mục đích theo nhu cầu của người dân với 11.623 trường hợp, diện tích 174,91ha.
 

Đẩy nhanh tiến độ giải quyết hồ sơ liên quan đến lĩnh vực đất đai.

Căn cứ Luật Đất đai, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật và điều kiện thực tế tại địa phương, UBND thành phố tổ chức thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đảm bảo công khai, dân chủ, đúng trình tự, thủ tục theo quy định, đảm bảo hài hòa lợi ích Nhà nước, tổ chức và người dân có đất bị thu hồi. Đến nay, thành phố đã hoàn thành 10 dự án thu hồi đất với tổng diện tích thu hồi trên 82 ha của 366 hộ gia đình, cá nhân và 04 tổ chức với tổng số tiền bồi thường trên 331 tỷ đồng; 16 dự án đang triển khai với tổng diện tích khoảng 123 ha, trong đó diện tích đã thu hồi trên 31 ha của 479 hộ gia đình, cá nhân và 11 tổ chức với số tiền đã bồi thường là trên 233 tỷ đồng.  Hiện nay, quỹ đất bố trí tái định cư trên địa bàn thành phố Pleiku không còn nhiều. Do đó, khi thực hiện dự án không đủ quỹ đất để bố trí tái định cư nên một số dự án phải thực hiện bố trí tái định cư tại chỗ, gây khó khăn trong việc ổn định đời sống của người dân. Mặt khác, chính sách hỗ trợ thuê nhà, di chuyển tài sản … vẫn chưa được ban hành, phần nào ảnh hưởng đến tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Thực hiện Luật Đất đai, các văn bản hướng dẫn thi hành, các chỉ đạo của Trung ương, tỉnh về đẩy mạnh công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, UBND thành phố đã triển khai thực hiện nghiêm túc công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đạt được kết quả tích cực. Đến nay, công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu trên địa bàn thành phố đã đạt diện tích 16.690,68 ha (trong đó: 1.559,39 ha đất ở; 15.131,29 ha đất nông nghiệp) đạt 91,70% thuộc thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận của UBND thành phố. Công tác đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, Bộ thủ tục hành chính UBND tỉnh ban hành; cơ bản đã đáp ứng được nhu cầu, nguyện vọng của Nhân dân khi thực hiện các giao dịch có liên quan đến đất đai. Tỷ lệ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đạt trên 90%, cơ bản hoàn thành công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn thành phố.

Hàng năm, căn cứ hướng dẫn của cơ quan cấp trên, căn cứ vào tình hình thực tế tại địa phương, UBND thành phố xây dựng kế hoạch thanh tra, trong đó chú trọng vào các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực. Từ năm 2019 đến nay, thành phố đã tiến hành thanh 04 cuộc thanh tra. Trong đó: 02 cuộc thanh tra về công tác quản lý, sử dụng quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích tại UBND xã Diên Phú và xã Trà Đa; 01 cuộc thanh tra công tác quản lý, bảo vệ rừng do xã quản lý tại các xã: Tân Sơn, Ia Kênh, Biển Hồ và xã Gào; 01 cuộc thanh tra việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên đất lâm nghiệp. Trên cơ sở các kết luận thanh tra, UBND thành phố chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan nghiêm túc thực hiện kết luận thanh tra. Các cơ quan, đơn vị cơ bản đã khắc phục những nội dung sai phạm theo kết luận thanh tra. Đồng thời, qua kiểm tra, các cơ quan thành phố, UBND các xã, phường đã phát hiện 58 vụ vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, trong đó: 01 vụ vượt thẩm quyền chuyển cơ quan có thẩm quyền xử lý (UBND tỉnh xử lý); các trường hợp thuộc thẩm quyền đã xử phạt theo đúng quy định (trong đó cấp thành phố xử phạt 33 vụ; cấp xã, phường xử phạt 24 vụ). Đa số các trường hợp đã chấp hành quyết định xử phạt, khôi phục lại tình trạng ban đầu. Tuy nhiên, vẫn còn một số trường hợp các hộ đang khiếu nại, khởi kiện ra Tòa án, một số chưa khắc phục hậu quả, khôi phục lại tình trạng ban đầu. UBND thành phố tiếp tục chỉ đạo các cơ quan và UBND các xã, phường thực hiện nghiêm các quyết định xử phạt hành chính. Trường hợp không chấp hành, thực hiện thủ tục cưỡng chế theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý đất đai trong thời gian qua trên địa bàn thành phố cũng còn gặp không ít khó khăn, hạn chế như: Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thành phố còn nhiều nội dung chưa đồng bộ, thống nhất với quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn mới; một số nội dung chưa phù hợp với thực tế, gây khó khăn trong việc tổ chức thực hiện, cũng như công tác quản lý Nhà nước. Công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu còn nhiều khó khăn, vướng mắc, thường xuyên phải xin ý kiến hướng dẫn của cấp trên, dẫn đến tình trạng hồ sơ chậm trễ, phiền hà cho công dân; tình trạng mua bán chuyển nhượng, chuyển mục đích chưa đúng quy định còn diễn ra. Công tác giao đất tái định cư, giao đất cho đối tượng sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp của các đơn vị quân đội còn nhiều vướng mắc về pháp luật chưa được tháo gỡ. Một số xã, phường còn để xảy ra tình trạng đất công, đất công ích bị lấn chiếm, chuyển nhượng, cho thuê trái thẩm quyền, sai quy định; khai thác khoáng sản trái phép; xây dựng công trình trái phép trên đất nông nghiệp; xử lý các vi phạm thiếu kiên quyết, để kéo dài, gây khó khăn trong quản lý, gây hậu quả khó khắc phục.

Trong thời gian tới, để công tác quản lý đất đai đạt hiệu quả, Phòng Tài nguyên và Môi trường thành phố tiếp tục tham mưu thực hiện một số nội dung trọng tâm sau:

Một là,tiếp tục phối hợp với các cơ quan, ban, ngành trên địa bàn bàn thành phố  đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về đất đai, tài nguyên khoáng sản, trật tự xây dựng đến các tổ chức, cá nhân trên địa bàn. Chủ động đôn đốc, hướng dẫn các đơn vị, địa phương triển khai thực hiện nghiêm Chỉ thị số 01/CT-TTg, ngày 03 tháng 01 năm 2018 của Thủ tướng Chính phủ về chấn chỉnh, tăng cường công tác quản lý đất đai và xây dựng hệ thống thông tin đất đai; Quyết định số 462/QĐ-UBND, ngày 30 tháng 7 năm 2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai ban hành Quy định về phân công trách nhiệm thực hiện một số nhiệm vụ quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh Gia Lai; Chỉ thị số 15-CT/TU ngày 17 tháng 01 năm 2023 của Ban Thường vụ Thành ủy về tăng cường công tác quản lý đất đai, tài nguyên khoáng sản và quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố.

Hai là, tham mưu UBND thành phố thực hiện hiệu quả Quyết định số 04/2023/QĐ-UBND, ngày 27 tháng 01 năm 2023 của UBND tỉnh Gia Laivề ban hành quy định việc rà soát, công bố công khai danh mục các thửa đất nhỏ hẹp do nhà nước trực tiếp quản lý, lấy ý kiến người dân và công khai việc giao đất, cho thuê đất với các thửa đất nhỏ hẹp để sử dụng vào mục đích công cộng hoặc giao, cho thuê cho người sử dụng đất liền kề trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Tăng cường thông tin, đảm bảo công khai, minh bạch dễ tiếp cận thông tin trong quy hoạch, quản lý và sử dụng đất đai; kiểm soát chặt chẽ việc chuyển mục đích sử dụng đất để phát triển đô thị đảm bảo hiệu quả, đồng bộ giữa các quy định pháp luật.

Ba là, thường xuyên trao đổi thông tin với các xã, phường trong công tác quản lý đất đai trên địa bàn; tăng cường công tác kiểm tra, rà soát các thủ tục, nghiệp vụ chuyên môn và đề xuất cấp có thẩm quyền chỉ đạo, xử lý các nội dung còn vướng mắc, gây khó khăn trong quản lý đất công, đất công ích về đo đạc, cắm mốc, về tài chính đất đai… để kịp thời hướng dẫn các xã, phường giải quyết, thực hiện thống nhất trong toàn thành phố.

Bốn là, phối hợp với các cơ quan chuyên môn thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát về quản lý đất đai trên địa bàn, đảm bảo nguyên tắc tất cả các quỹ đất công, đất công ích trên địa bàn phải được cơ quan có trách nhiệm ở địa phương kiểm tra, giám sát thường xuyên theo quy định; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm về quản lý đất đai với nguyên tắc “không có vùng cấm”, “không có ngoại lệ”.